Tarihçe
14 Kasım 2023

Trabzon İl Ambulans Servisi Tarihçesi

Türkiye’de Ambulans Hizmetleri

    Türkiye’de ambulansla verilen sağlık hizmetleri Osmanlı zamanında başlamıştır. Ordu içinde Hilal-i Ahmer (bugünkü Kızılay) tarafından verilen bu hizmette atlı ambulanslar kullanılmaktaydı. Sağlık Bakanlığı tarafından ambulans hizmeti ilk kez 1985 yılında başlamıştır.

    Daha sonra 1986 yılında 077 Hızır Acil Servis adı altında Ankara, İstanbul ve İzmir illerinde ambulans hizmeti verilmeye başlanmıştır. 1991 yılında Türk Telekom tarafından geçilen yeni sistemde 077 nin yerine 112 numarası kullanılmaya başlanmıştır.  1994 yılında Sağlık Bakanlığı tarafından 112 Acil Yardım ve Kurtarma Hizmetleri Projesi başlatılmıştır. 1998 yılında 112 sisteminin kurulduğu il sayısı 49’a çıkarılmış daha sonraları bu sistem, yurtdışında yapılan incelemeler neticesinde geliştirilmiş, helikopter ambulans, deniz ambulans uygulaması ve eğitim teknikleri ile sistemin temelleri atılmıştır. Avrupa Birliği, 29 Temmuz 1991 Tarih ve 91/396 sayılı Konsey kararı ile Birlik çatısı altındaki tüm ülkelerde “112” hattının “Tek Avrupa Acil Çağrı Numarası - Single European Emergency Call Number)” olarak kullanımını öngörmüş sonrasında AB müktesebatına uyum için belirlenen takvim çerçevesinde 11.03.2002 tarihinde alınan 2002/103 sayılı kararı ile hâlihazırda ülkemizde sadece Sıhhi İmdat çağrıları için kullanılan “112” kısa numarasının Ulusal Kapsamda Tek Acil Çağrı Numarası olarak tahsis edilmesine karar vermiştir. Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde,  Ülkemizde “Tek Acil Çağrı Numarası” oluşturma çalışmalarına; 2003 yılında, Hollanda Hükümeti ile T.C. İçişleri Bakanlığı’nın işbirliği ile MATRA Projeleri kapsamında başlanmış, 06 Nisan 2005 tarihinde, Antalya Pilot il olarak belirlenmiş ve proje çalışmalarına başlanmıştır. Projede 2005-2020 yılları arasında; 112 Acil Çağrı Merkezleri bina inşaatı, altyapısı ve istihdam edilecek personeli tamamlanarak (2009 yılında Pilot il olarak başlanmış olan Antalya ili başta olmak üzere) 112 “Tek Acil Çağrı Numarası” olarak 81 ilimiz devreye alınarak faaliyetlerine devam etmektedir. 81 ilimizden 30’u İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehir statüsündeki illerimiz olup, 112 AÇM’ler ülke nüfusunun tamamına hizmet vermekte ve yoğun çağrı trafiğini yönetmeye çalışmaktadırlar.

Trabzonda Ambulans Hizmeti Kurulması ve Gelişimi

    Trabzon ilinde ambulans hizmeti Türkiye genelinde 4. İl olarak faaliyete geçmiştir. Trabzon’da ilk defa 09.05.1994 tarihinde Alo 112 Dost Eller adıyla verilmeye başlanmıştır. Kurulduğu dönemde Numune Hastanesi bahçesinde bulunan şu anda otopark olarak kullanılan alanda diş polikliniği ve 3.Nolu Sağlık Ocağı olarak kullanılan ek binanın giriş katında iki odalı bir büroda konuşlanmıştır. 

    İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde 2 adet ambulans, 1 adet 112 hattı, Doktor (10 kişi),Sağlık Memuru (11 kişi), Hemşire(11 kişi), Sürücü (10 kişi) kadrosuyla 2 ayrı ambulans istasyonu ile aylık ortalama 30-35 hastaya hizmet ulaştırarak görevine başlamıştır.
1995-1996 yılları arasında ambulans hizmetlerinde çağın gereklerine ayak uydurmak amacıyla, telefon hattı sayısı arttırılarak telsiz sistemine geçilmiş, ambulans ve istasyon sayıları artırılıp, personel kıyafetleri yenilenmiş ve verilen hizmetler ileriki yıllarda da gelişerek devam etmiştir.

    2000 yılında yeni hizmet binasına geçen İl Ambulans Servisi Başhekimliği, Komuta Kontrol Merkezi de yenilenerek daha modern ve teknolojik bir alt yapıya kavuşmuştur. 2000’li yılların başında il merkezinde 4 istasyonla hizmet veren Trabzon 112, Beşikdüzü, Of ve Maçka ilçelerinde de ilk defa ambulans hizmeti vermeye başlamıştır.

    2010 yıllarının başında 112 Acil Sağlık Hizmetleri ihtiyacının il düzeyinde yaygınlaştırılmasına yönelik çalışma kapsamında istasyon sayıları artırılarak İl ve ilçeler olmak üzere 16 ya yükselmiştir. Komuta Kontrol Merkezine ARMAKOM tarafından acil çağrı kayıt ve operasyon yönetim sistemi  kurulmuş, çağrı yapanın telefonları gözükmeye başlayınca asılsız ihbar telefonları azalmıştır. Ambulanslara takılan GPS sistemleri sayesinde ambulanslar Komuta Kontrol Merkezi ve Sağlık Bakanlığı tarafından anlık olarak takip edilmeye başlanmış, ayrıca 2 adet Kar Paletli araç, 1 adet mobil komuta aracı ve  Trabzon İl Ambulans Servisi filosuna katılarak 350 personel ve 19 Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonuyla hizmet devam etmiştir.

    1 Temmuz 2020 tarihinde  112“Tek Acil Çağrı Numarası”  çatısı altında İlimiz ortak çağrı sistemine geçerek çalışmalarına aynı numara ile devam etmektedir. Bugün  bünyemizde çalışan 665 personel; 1 adet Sağlık Komuta Kontrol Merkezi 43 adet Acil Yardım İstasyonu, idari ve lojistik birimler ile 1 adet Helikopter Ambulans,  4 adet Kar Paletli Ambulans, 1 adet Yoğun Bakım-Obez Ambulansı, 1 adet 4 Sedyeli Ambulans dahil toplam 69 adet Acil Yardım Ambulansı ve 1 adet Mobil Komuta Aracı ile 7/24 hizmetimize devam etmekteyiz…